Wat is bekkeninstabiliteit?
In de zwangerschap verslappen de bekkenbanden onder invloed van hormonen. Hierdoor komen de botten van het bekken iets uit elkaar te liggen. Dit is nuttig en nodig voor de bevalling, want er is zo meer ruimte voor het kind om te passeren. Meestal merkt een zwangere vrouw weinig van dit proces. Hoogstens heeft zij wat last van pijn laag in de rug. Soms geeft de toegenomen beweeglijkheid van het bekken duidelijke pijnklachten en functiebeperkingen. Dit noemen we “bekkeninstabiliteit”.
Oorzaken
Naast de toegenomen beweeglijkheid van het bekken is er in en vooral na de zwangerschap sprake van zwakte van de buikspieren door uitrekking. Hierdoor ontstaan er problemen in de overdracht van krachten van de romp op de benen. Omdat tegenwoordig veel vrouwen een druk leven hebben (baan, huishouding, eventueel kinderen) is hun belasting groot, terwijl het bekken in de zwangerschap minder aan kan. De activiteiten die voor de zwangerschap normaal waren, kunnen tijdens de zwangerschap dus teveel zijn. Soms kan een moeizame bevalling bekkenklachten achteraf veroorzaken, maar het komt ook voor dat bekkeninstabiliteit ontstaat door een trauma of ongeluk. Als de bekkenbanden beschadigd worden ontstaat er instabiliteit in het bekken.
Klachten
Bij bekkeninstabiliteit heeft de vrouw vooral pijn op de plaats van het schaambeen of de verbindingen tussen heiligbeen en darmbeenderen (laag in de rug). De pijn wordt vooral ervaren bij plotselinge bewegingen en bij het langer volhouden van bepaalde houdingen of bewegingen.
Opvallend is dat soms de pijn niet tijdens de activiteit optreedt, maar pas enige tijd daarna. De pijn wordt erger bij vermoeidheid. Klachten van bekkeninstabiliteit kunnen soms al zeer vroeg in de zwangerschap ontstaan. Het accepteren van de klachten is een belangrijk aspect. Wanneer de bekkeninstabiliteit geaccepteerd is, kan er wat aan gedaan worden. Als het lichaam aangeeft dat iets niet meer kan, luister dan hiernaar. Om de klachten niet te verergeren moet tijdens de zwangerschap rustiger aangedaan worden. Langzamer lopen, minder fietsen, langzamer bukken etc. Stop voor de pijngrens. Het gebruik van een bekkenband kan helpen tijdens de zwangerschap. Deze geeft steun op het bekken en houdt het bekken in balans. Binnen enkele dagen moet het effect van de bekkenband merkbaar zijn. Bij lang lopen kan de bekkenband omgedaan worden. Er moet geen afhankelijkheid van de bekkenband ontstaan. Draag de bekkenband alleen als het echt nodig is. Verdeel de zware activiteiten over meerdere dagen.
Behandeling
Bekkeninstabiliteit is een specifieke klacht. Behandeling van de klacht vergt veel kennis. Het is belangrijk het lichaam aan te voelen tijdens de zwangerschap. Bij het ontstaan van klachten moeten deze besproken worden met de verloskundige of gynaecoloog. Zij weten of de klachten met bekkeninstabiliteit te maken hebben. Wordt er bekkeninstabiliteit geconstateerd dan volgt er een programma
Hierin wordt aandacht besteed aan een goede voorlichting over de manier van bewegen en de beste houdingen. Heel belangrijk is om de spieren in en rondom het bekken te trainen en in conditie te houden. Tegen de verweking van de banden valt niets te doen maar door de spieren te trainen kunnen deze een deel van de stabiliteit over nemen. We praten dan over de bekkenbodemspieren, de dwarse en schuine buikspieren, de bil- en beenspieren en de arm-, borst- en rugspieren. Deze spieren kunnen onder begeleiding van een fysiotherapeut getraind worden en ook thuis kunnen hiervoor oefeningen gedaan worden.
Ook kan de fysiotherapeut massage geven ter ontspanning van het bekkengebied. Dit kan pijnverlichting geven.
Voor de keuze van de juiste bekkenband is het belangrijk met de fysiotherapeut te overleggen. Als een band te los of te strak zit, werkt deze niet. De bekkenband moet aangemeten worden. De bekkenband geeft meer stabiliteit, waardoor bewegen makkelijker gaat en de pijn minder is.
Tips
Bewegen
Bij het uitvoeren van bewegingen is het heel belangrijk om:
- altijd eerst de spieren rond het bekken te spannen voor de beweging uitgevoerd wordt;
- goed door te ademen tijdens de bewegingen;
- goed te denken aan de symmetrie tijdens het bewegen.
