Onder een myofasciaal pijnsyndroom verstaat men klachten van het houdings- en bewegingsapparaat die veroorzaakt worden door het bestaan van myofasciale triggerpoints (MFTP)
Myofasciale triggerpoints komen vaak voor, maar worden niet altijd herkent. Vaak zijn triggerpoints de oorzaak van de pijn in uw spieren. Aangezien het lichaam voor 45 procent uit spieren bestaat, komt pijn veroorzaakt door een triggerpoint vaak voor.
In de spierbuik van een spier kan een strakke streng te voelen zijn met daarin een plaatselijke verharding. Dit is zijn spiervezels die verkrampt zijn geraakt en niet meer kunnen ontspannen. Vaak heeft het de grootte van een tarwekorrel. Dit is een triggerpoint. Bij druk is deze plek zeer pijnlijk en er kan een karakteristieke uitstralende pijn ontstaan, die herkenbaar is als onderdeel van uw pijnklacht. Meestal ligt het gebied van uitstralende pijn niet vlak bij het triggerpoint. Zo kunnen bijvoorbeeld triggerpoints in de nek- en halsspieren hoofdpijn geven of pijn in het aangezicht.
Triggerpoints in de bilspieren kunnen een uitstralende pijn geven in het been. Soms helemaal tot in de kuit. Bij elke spier hoort een specifiek uitstralingspatroon van pijn.
Het triggerpoint geeft niet alleen pijn, maar verandert de functie van de spier ten nadele. Er is vaak afname van de kracht en de lengte van de spier. Men voelt zich stijf. Soms veroorzaakt een myofasciaal triggerpoint autonome symptomen zoals toename van zweten, rillerig zijn, duizelig/licht in het hoofd, wazig zien en/ of koude handen.
X triggerpoint .uitstralende pijn
Symptomen
- Bij het belasten van de spier met een triggerpoint ervaart de patiënt pijn. Deze pijn is gelokaliseerd in een bepaald gebied kenmerkend voor de spier. Elke spier heeft zijn eigen karakteristieke uitstralingsgebied.
- Stijfheid en verminderde spierfunctie. Maximaal verlengen van de spier geeft pijn dus ‘leert” de spier te bewegen binnen de pijngrens. Er is sprake van verminderde bewegingsvrijheid wat zich uit in spierverkorting.
- Door verkorting van de spier en door pijn tijdens activiteit kan de spier niet maximaal aanspannen, wat zich kan uiten in afname van de spierkracht.
- Vegetatieve reacties; zweten, onwel voelen, duizeligheid, overgevoeligheid van de huid, pijnlijke oog- en oor symptomen en in sommige gevallen tand- of kiespijn.
- Pijnvermijdingsgedrag, hetgeen zich uit door dwanghoudingen en beperkte functie
- Iemand kan een sterk wisselend klachtenpatroon ervaren, waarbij de intensiteit en de plaats van de pijn kan variëren.
Hoe ontstaan myofasciale triggerpoints?
Een myofasciaal triggerpoint kan ontstaan door een acute (verkeerde beweging, ongeluk) of een chronische (langdurige verkeerde werkhouding) overbelasting.
Meestal ontstaan klachten door een samenhang van verschillende factoren: bijvoorbeeld een combinatie van overbelasting van de betreffende spier (door werk of trauma) met ongunstige omstandigheden zoals stress, vermoeidheid, slechte voeding, spieren die niet kunnen ontspannen etc. Vaak weet men de oorzaak niet precies en zijn de klachten geleidelijk ontstaan en toegenomen.
De pijn van een myofasciaal triggerpoint kan verergeren door:
- Veelvuldig gebruik van de spier zonder pauzes
- Afkoeling (door schaarse kleding of transpiratie)
- Druk op de betreffende spier (b.v knellende das, bh bandjes of zware tas)
De pijn van een myofasciaal triggerpoint kan verminderen door:
- Het inbouwen van korte rustperioden tijdens het bewegen
- Langzaam rekken van de spier
- Temperatuur waarbij het lichaam kan ontspannen. (aangename warmte)
- Fysiotherapie door een speciale massage techniek en door dry needling.
Behandeling
Bij de diagnostiek van myofasciale pijn wordt in het oriënterend onderzoek vooraf gekeken of uw klachten hun oorsprong wel hebben in spieren of dat er andere orgaansystemen zijn aangedaan zoals gewrichten, bloedvatstelsel, zenuwstelsel of inwendige organen. De therapeut onderzoekt de spier op harde strengen en plaatselijke verdikkingen. De patiënt ervaart door druk de herkenbare pijn. Tevens wordt de spier getest op zijn lengte en spierkracht.
De therapie zal gericht zijn op het inactiveren van de myofasciale triggerpoints middels een speciale massage techniek of dry needling methode, waardoor de strakke spierstrengen soepel worden gemaakt. De pijn zal hierdoor afnemen. Daarna moet de spierlengte weer genormaliseerd worden.
Daarnaast is het belangrijk om inzicht te verschaffen in het ontstaan van triggerpoints en hoe men dat in de toekomst kan voorkomen. Er wordt kritisch gekeken naar houdings- en beweeggewoonten.De patiënt moet leren de spier te ontspannen. Meestal zijn houdingsadviezen nodig en begeleidende rekkingsoefeningen. Pas als de pijnklachten verdwenen zijn en de spier weer zijn normale functie kan uitvoeren worden indien nog nodig spierversterkende en conditie verbeterende oefeningen gegeven.
Dry needling
Met behulp van een acupunctuur naald wordt het triggerpoint opgezocht en aangeprikt. Het inbrengen van het naaldje voelt u niet of nauwelijks. Als de spierverharding wordt aangeprikt kan het zijn dat de spier kort aanspant. Dat gaat zo snel, dat u meestal even schrikt, dat kan wat pijnlijk aanvoelen.
Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat dit een effectieve methode is om het triggerpoint te elimineren. De pijnstoffen in het triggerpoint dalen snel na een behandeling. De zuurgraad normaliseert en de doorbloeding verbeterd waardoor de soepelheid in de spiervezels zich kan herstellen.
Wat kunt U zelf doen?
Belangrijk is om te ontdekken welke activiteit en/of houding precies de pijn veroorzaakt. Zo kan de therapeut analyseren welke spieren hiervoor verantwoordelijk zijn. Ook is het belangrijk na te gaan welke klachtenonderhoudende factoren een rol spelen, bijvoorbeeld stress, slechte werkhouding verkeerde levensstijl (denk aan slecht eten, veel roken, alcoholmisbruik en weinig bewegen). Vanzelfsprekend dient de patiënt een actieve rol in te nemen in de behandeling door eventuele adviezen en oefeningen uit te voeren en actief mee te denken met de behandeling.